Ο επίδοξος διάδοχος του Σουλτάνου Ερντογάν και οι θέσεις μάχης στο παλάτι

Του Κώστα Παππά

Ο Τούρκος Πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν φαίνεται να “περπατάει” την τελευταία θητεία του στο τιμόνι της Τουρκίας. Τονίζουμε τη λέξη  φαίνεται, γιατί για τα τουρκικά πολιτικά πράγματα δεν μπορεί να είναι ποτέ κανείς βέβαιος. Όπως και να έχει όμως από τη μία η ηλικία και από την άλλη  η διαταραγμένη υγεία του κ. Ερντογάν , οπωσδήποτε δεν κάνουν εντελώς άκαιρη την συζήτηση αυτή.  

Πριν από λίγες ημέρες  ωστόσο ο ίδιος ο Πρόεδρος της Τουρκίας,  προανήγγειλε την αποχώρησή του από την πολιτική, αναφέροντας χαρακτηριστικά πως οι εκλογές του Μαρτίου θα είναι οι τελευταίες του.

Όπως αναφέρει δημοσίευμα της Deutsche Welle, η δήλωση του Τούρκου προέδρου «δεν προκαλεί έκπληξη καθώς βάσει του Συντάγματος, ο Ερντογάν δεν μπορεί να θέσει υποψηφιότητα για μία ακόμη θητεία», σύμφωνα με το Γερμανικό Δημοσιογραφικό Δίκτυο (RND). «Όμως οι παρατηρητές στην Άγκυρα είναι επιφυλακτικοί για το κατά πόσο ο πρόεδρος της Τουρκίας σκοπεύει πράγματι να αποχωρήσει».

Ο “αμαρτωλός” γιος Μπιλάλ 

Σύμφωνα με τον αυτοεξόριστο Τούρκο δημοσιογράφο Cevheri Guven ο Ρ. Τ. Ερντογάν θα προτιμούσε, σαν νεόκοπος μονάρχης, τον μικρότερο γιό του Μπιλάλ Ερντογάν σαν διάδοχο και συνεχιστή του καθεστώτος που επέβαλε στην Τουρκία.

Το τρίτο από τα 4 παιδιά του Ερντογάν (γεννημένο το 1981), μόλις τελείωσε το σχολείο του στην Τουρκία εστάλη στην Αμερική όπου σπούδασε (Ινδιάνα και Χάρβαρντ), παντρεύτηκε και εργάστηκε μέχρι το 2006. Τότε, επέστρεψε στην Τουρκία, σαν αφανής συνεργάτης του πατέρα του, για να αποδείξει ότι έχει όλα τα «προσόντα» να τον διαδεχθεί, αφού κατάφερε μέχρι σήμερα να  εμπλακεί σε σωρεία σκανδάλων: Διαφθορά, ξέπλυμα μαύρου χρήματος, παρεμβάσεις στη λειτουργία των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, παράνομες μεταβιβάσεις (ληστεία) κρατικής γης, διώξεις δημοσιογράφων, ανώτατων δικαστικών λειτουργών, ακόμη και αστυνομικών, σχέσεις και δεσμοί με τρομοκρατικές οργανώσεις – θεωρείτο ο «άτυπος υπουργός Πετρελαίου του Ισλαμικού Κράτους».

Ο Ρ. Τ. Ερντογάν εδώ και πολλά χρόνια υποστηρίζει πρακτικά την προτίμηση του αυτή, προετοιμάζοντας μεθοδικά το κατάλληλο έδαφος: Ήδη ο Μπιλάλ Ερντογάν έχει συγκεντρώσει με την συστηματική υποστήριξη του παλατιού, τεράστια οικονομική δύναμη και επιρροή μέσα στην πανίσχυρη γραφειοκρατία του τουρκικού καθεστώτος. Από την εποχή ακόμα των σκανδάλων του 2013, με τις κασέτες μεταξύ πατέρα – γιού για την «τιμολόγηση» ενός ρουσφετιού ή με τις δικαστικές περιπέτειες  μέσα και έξω από την Τουρκία για ξέπλυμα βρώμικου χρήματος, ο Μπιλάλ Ερντογάν συγκεντρώνει οικονομική δύναμη και ερείσματα μέσα στο καθεστώς, διαχειριζόμενος και το πληθωρικό «χαρτοφυλάκιο» του πατέρα του. Ήδη διευθύνει γιγαντιαίους οργανισμούς που λεηλατήθηκαν από το τουρκικό κράτος (TUVGA, TURKEV, ENSAR VAFKI, ILIM YAYMA, YUNUS EMRE VAFKI κ.α.) και προετοιμάζεται αθόρυβα για την συνέχιση του καθεστώτος στην επόμενη γενιά.

Ο κατάλογος με τους άλλους υποψήφιους διαδόχους

Υπάρχει βέβαια και ένας ολόκληρος κατάλογος επίδοξων διαδόχων που αγωνίζονται για επιρροή μέσα στην κρατική γραφειοκρατία:

Από τα υπόλοιπα παιδιά του Ρετζέπ Τ. Ερντογάν, ο εγκατεστημένος στην Αμερική Αχμέτ Μπουράκ δεν αναμένεται να έχει οποιαδήποτε ανάμειξη σε μια κούρσα διαδοχής αλλά οι δύο κόρες του, η Σουμεϊγιέ και η Εσρά είναι βέβαιο πως ήδη συμμετέχουν στην κούρσα διαδοχής, μέσω των συζύγων τους Σελτσούκ Μπαιρακτάρ και Μπεράτ Αλμπαιράκ.

Από το νέο πανίσχυρο δίδυμο της εξουσίας, ο μεν Χακάν Φιντάν διαθέτει (κατά ομολογία του ίδιου του Ερντογάν) ένα μεγάλο κουτί γεμάτο με πολύτιμα μυστικά της κρατικής γραφειοκρατίας και ήδη αξιοποιεί κατάλληλα την θέση του ΥΠΕΞ για να διευρύνει τις γνωριμίες και τα διεθνή του ερείσματα, ο δε Ιμπραχίμ Καλίν πέρα από την «προίκα» του εξ απορρήτων του Ερντογάν για δεκαετίες, είναι βέβαιο πως θα αρχίσει και αυτός να γεμίζει συστηματικά στην ΜΙΤ ένα δεύτερο κουτί με πολύτιμα μυστικά, για πιθανή χρήση εναντίον πολιτικών αντιπάλων του στο μέλλον. Ένα είναι βέβαιο: Και οι δύο έχουν πολύ μεγαλύτερες φιλοδοξίες από τις θέσεις που κατείχαν ή κατέχουν μέσα στην κρατική γραφειοκρατία.

Μεταξύ των πιθανών διαδόχων ο γαμπρός Σελτσούκ Μπαϊρακτάρ

Τον αναφέρουν και ως “Ελον Μασκ” της Τουρκίας και τον τελευταίο καιρό το όνομά του εντέχνως “παίζει” για την επόμενη μέρα. Εις  εκ των γαμπρών του Ερντογάν, ο Σελτσούκ Μπαϊρακτάρ, πρόεδρος της εταιρείας Baykar της αμυντικής βιομηχανίας, ένας άνθρωπος που «προσωποποιεί για πολλούς την ανέλιξη της Τουρκίας σε ένα high tech έθνος. Ο Μπαϊρακτάρ είναι δημοφιλής μετρώντας τρία εκατομμύρια ακολούθους στο X», ενώ έχει και το απαραίτητο ισλαμικό υπόβαθρο, μιας και «ο πατέρας του ήταν έμπιστος του ισλαμιστή ηγέτη και μέντορα του Ερντογάν, Νετσμετίν Ερμπακάν». Εξάλλου, ο Μπαϊρακτάρ δεν φαίνεται να απορρίπτει το ενδεχόμενο να εμπλακεί στην τουρκική πολιτική.

«Μέχρι το 2028 όμως μπορούν να συμβούν πολλά. Ίσως ο Ερντογάν να διαπιστώσει μέχρι τότε πως η χώρα του τον χρειάζεται ακόμη. Και εάν αναθεωρήσει ή απλώς αγνοήσει το Σύνταγμα, θα μπορούσε να θέσει υποψηφιότητα για μία ακόμη θητεία», καταλήγει το RND.

Εάν όμως ο Ερντογάν αποφάσιζε όντως να αποσυρθεί, ποιος μπορεί να τον διαδεχθεί; Καθώς ο μεγαλύτερος σε ηλικία γαμπρός του, Μπεράτ Αλμπαϊράκ, μάλλον απέτυχε ως υπουργός Οικονομικών, πολλοί πιστεύουν ότι προαλείφεται για τη διαδοχή  ο έτερος γαμπρός του, Σελτζούκ Μπαϊρακτάρ.

Το ερώτημα είναι, εάν μπορεί ένας από αυτούς να ηγηθεί του κόμματος με την ίδια επιτυχία, όπως ο Ερντογάν. Για τον πολιτικό επιστήμονα Χακί Τας, η απάντηση είναι σαφής: «Ουσιαστικά δεν υπάρχει πλέον κόμμα. Υπάρχει μόνο Ερντογάν».