Πόλεμος στην Ουκρανία: Η Μόσχα κερδίζει έδαφος, το Κίεβο εξαντλείται

Του Βασίλη Σπυρόπουλου

Ήταν ξημερώματα της 24ης Φεβρουαρίου 2022 όταν ο Ρώσος πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν, έδινε και δημοσίως το έναυσμα για την έναρξη της εισβολής των ρωσικών δυνάμεων στην Ουκρανία. Είχε προηγηθεί πυρετός διπλωματικών διαβουλεύσεων για την αποφυγή της «ειδικής στρατιωτικής επιχείρησης», όπως την χαρακτήρισε ο ίδιος ο Πούτιν, ο οποίος τόνιζε εκείνη την περίοδο ότι ο τελικός στρατηγικός στόχος ήταν «η αποστρατιωτικοποίηση και η αποναζιστικοποίηση της Ουκρανίας».

Εξαντλημένοι οι Ουκρανοί

Δύο χρόνια έχουν περάσει από την ημέρα που η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία και οι συνέπειες του πολέμου είναι περισσότερο φανερές από ποτέ. Οι Ουκρανοί έχουν πλέον απογοητευθεί και εξαντληθεί. Η φυσιολογική κούραση, μετά από τόσο μεγάλο διάστημα εμπόλεμης κατάστασης, αποτυπώνεται στην απόφασή τους να αποφύγουν την στράτευση στην πρώτη γραμμή του πυρός, δηλαδή κυρίως στα ανατολικά, όπου οι μάχες εναντίον των ρωσικών δυνάμεων είναι σφοδρές. Οι απώλειες για το Κίεβο είναι ανυπολόγιστες: πολλοί τραυματίες στο μέτωπο αναρρώνουν και έχουν αποσυρθεί από την μάχη, ο αριθμός των νεκρών αυξάνεται κάθε μέρα που περνάει, ενώ όσοι υπηρετούν στην πρώτη γραμμή του πυρός περιμένουν είτε την ενίσχυσή τους, είτε την αντικατάστασή τους από ετοιμοπόλεμους συναδέλφους τους. Μια τέτοια προοπτική φαντάζει ανέφικτη, καθώς οι προσπάθειες στρατολόγησης νέων Ουκρανών πέφτουν στο κενό.

Ανεπιτυχείς οι προσπάθειες για στρατολόγηση νέων Ουκρανών

Η Ρωσία έχει πλέον το πάνω χέρι και κερδίζει έδαφος

Οι ρωσικές δυνάμεις διατηρούν τις θέσεις τους στο πεδίο των μαχών και κερδίζουν συνεχώς έδαφος, καθώς έχουν σαφές πλεονέκτημα έναντι των Ουκρανών στην υλική υποδομή και υποστήριξη και στο ανθρώπινο δυναμικό. Σύμφωνα με στοιχεία που έφερε στο φως η νορβηγική υπηρεσία πληροφοριών, η Ρωσία «μπορεί να στρατολογήσει περίπου τριπλάσιο αριθμό στρατιωτών από την Ουκρανία, προσαρμόζεται καλύτερα του αναμενομένου στις κυρώσεις» και η πολεμική της βιομηχανία μπορεί πλέον να παράγει πυρομαχικά, οχήματα μάχης, μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πυραύλους, που επιτρέπουν στις δυνάμεις της να «διατηρούν τις πολεμικές προσπάθειές τους όλο τον χρόνο». Οι ίδιες πηγές εκτιμούν ότι το Κίεβο «θα χρειαστεί σημαντική δυτική βοήθεια σε εξοπλισμούς, προκειμένου οι ουκρανικές δυνάμεις να μπορέσουν να υπερασπιστούν τον εαυτό τους και να ξαναπάρουν την πρωτοβουλία στη σύγκρουση με την Ρωσία».  

Ήδη αρκετές ευρωπαϊκές χώρες έχουν προσφέρει ή θα προσφέρουν εξοπλιστική βοήθεια στην Ουκρανία, παρόλα αυτά οι ανάγκες της είναι μεγάλες σε πυρομαχικά, όπλα μεγάλου βεληνεκούς, αντιαεροπορική άμυνα, άρματα μάχης και μαχητικά αεροσκάφη. Την ίδια στιγμή, η Ουάσινγκτον έχει δεσμευθεί να βοηθήσει έμπρακτα τον Ουκρανό πρόεδρο, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, με επιπλέον στρατιωτικό εξοπλισμό, αν και το σχέδιο της αμερικανικής κυβέρνησης «σκοντάφτει» στις έντονες αντιδράσεις των Ρεπουμπλικανών στην Γερουσία και την Βουλή των Αντιπροσώπων.

Ο Ζαλούζνι (δεξιά) με τον Ουκρανό πρόεδρο, Ζελένσκι

Ζελένσκι: Αντικατέστησε τον «Ήρωα της Ουκρανίας»

Σε μία κίνηση που σχολιάστηκε ποικιλοτρόπως, ο Ουκρανός πρόεδρος αποφάσισε να αντικαταστήσει τον μέχρι πρότινος εξαιρετικά επιτυχημένο και λίαν αγαπητό στο στράτευμα επιτελάρχη των ενόπλων δυνάμεων, Βαλέρι Ζαλούζνι, με τον αντιστράτηγο, Ολεξάντρ Σίρσκι, με στόχο, όπως υποστήριξε, να υπάρξει νέα ορμή στις στρατιωτικές επιχειρήσεις εναντίον της Μόσχας. Ο ίδιος ο Σίρσκι, λιγότερο γνωστός από τον προκάτοχό του στην κοινή γνώμη της Ουκρανίας, κι όχι μόνο, έδωσε έμφαση στην αλλαγή του τρόπου διεξαγωγής του πολέμου, κυρίως μέσω της χρήσης drones και ηλεκτρονικών μέσων. Παράλληλα, δεν παρέλειψε να υπογραμμίσει την ανάγκη πιο γρήγορης αντικατάστασης των στρατευμάτων που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή του πυρός.

Ο Σίρσκι, νέος αρχηγός των ενόπλων δυνάμεων της Ουκρανίας

Ο νέος επιτελάρχης των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων έχει «βαρύ βιογραφικό» και σημαντική συνεισφορά στην σύγκρουση με την Ρωσία. Ήταν το δεξί χέρι του Ζαλούζνι στην καλύτερη οχύρωση και άμυνα του Κιέβου, όταν οι Ρώσοι εξαπέλυσαν την επίθεσή τους, ενώ ηγήθηκε της επιτυχούς αντεπίθεσης στο Χάρκοβο. Ο Ζαλούζνι ήταν ήδη ήρωας στα μάτια των Ουκρανών, από την στιγμή που πρωτοστάτησε στην απώθηση των Ρώσων από το Κίεβο και στην ανακατάληψη σημαντικών εδαφών στο νότιο και βορειοανατολικό τμήμα της Ουκρανίας. Το ότι ο ίδιος ο Ζελένσκι του απένειμε τον τίτλο του «Ήρωα της Ουκρανίας» ήρθε ως επιστέγασμα της στρατιωτικής του ιδιοφυίας και της ικανότητάς του να εμπνέει το στράτευμα.